Borstkanker kent geen (pensioen)leeftijd: unieke borstmodellen trekken het land door voor beter borstbewustzijn bij 65+’ers
Vroegtijdige opsporing en opvolging zijn op elke leeftijd essentieel, zowel voor een eerste diagnose als bij herval
Uit een bevraging uitgevoerd door Esperity en het Expertisecentrum PXL Zorginnovatie in opdracht van Novartis bij 170 vrouwelijke borstkankerpatiënten ouder dan 65 jaar in België blijkt dat zij zich minder gehoord en geïnformeerd voelen en minder inspraak ervaren in hun zorgtraject.1 Deze tekortkomingen voorkomen niet alleen de best mogelijke zorg en ondersteuning, maar leggen ook extra druk op het zorgsysteem. ‘Wander Boobs’, een nieuwe campagne waarvoor Novartis en partner Pink Ribbon de handen in elkaar slaan, vestigt de aandacht op deze vaak over het hoofd geziene groep vrouwen boven de 65. Met hyperrealistische borstmodellen als laagdrempelig hulpmiddel willen ze vrouwen aanmoedigen tot correct en zelfverzekerd borstbewustzijn. Want op borstgezondheid staat geen leeftijd en vroegtijdige opsporing kan van levensbelang zijn.2
Borstkanker houdt geen rekening met de screeningsleeftijd
Borstkanker blijft de meest voorkomende kanker bij vrouwen in België.2 In 2023 waren er meer dan 11.600 nieuwe diagnoses.2 In ons land loopt het bevolkingsonderzoek naar borstkanker tot 69 jaar, terwijl alsnog bijna 1 op de 3 borstkankerpatiënten 70 jaar of ouder3 is. Ook voor deze vrouwen blijft vroegtijdige opsporing van levensbelang, zelfs na een eerdere behandeling aangezien het risico op herval blijft bestaan.4 Volgens Pink Ribbon, partner van de ‘Wander Boobs’-campagne, menen ook veel oudere vrouwen onterecht dat hun borstkankerrisico daalt vanaf 70 jaar, omdat het bevolkingsonderzoek zich richt tot vrouwen tussen 50 en 69 jaar.5
Dr. Evandro de Azambuja van het Jules Bordet Instituut en voorzitter van de Belgian Society of Medical Oncology (BSMO): “Wanneer borstkanker bij vrouwen boven de 70 pas in een later stadium wordt ontdekt, heeft dat vaak een veel grotere impact op hun gezondheid en prognose dan bij jongere vrouwen. Vroegtijdige detectie blijft van levensbelang. Alert zijn voor veranderingen in het lichaam, kennis van de alarmsignalen en borstbewustzijn kunnen echt het verschil maken.”
“Je borsten kennen is een vorm van zelfzorg. Ook op latere leeftijd”, zegt Marleen Finoulst, hoofdredactrice van het Kenniscentrum Borstkanker van Pink Ribbon. “Door vrouwen te leren waar ze op moeten letten, geven we hen niet alleen kennis, maar ook vertrouwen in hun eigen lichaam.”
Onthutsende cijfers: dialoog, aandachtig zijn en bewustwording zijn geen bijzaak
Uit de bevraging in opdracht van Novartis blijkt dat vrouwen met borstkanker ouder dan 65 jaar vaak minder informatie krijgen over hun behandelopties en zich minder gehoord voelen in hun zorgtraject. Dit gebrek aan informatie kan hen belemmeren in het maken van een goed geïnformeerde beslissing over hun behandeling. Slechts 41% van deze vrouwen geeft aan actief betrokken te zijn geweest bij de keuze van haar behandeling. Toch tonen veel vrouwen zich vastberaden: ze willen betrokken worden, hun lichaam begrijpen en hun gezondheid actief opvolgen. Zoals een van hen het verwoordde: “Ook op mijn leeftijd ben ik dat waard.”
Borstbewustzijn en zelfzorg zijn van groot belang. Uit een studie van Pink Ribbon blijkt dat 6 op de 10 vrouwen zelden of nooit naar hun borsten kijken in de spiegel.6 25% van de Belgische vrouwen is weinig alert voor signalen die kunnen wijzen op borstkanker, waardoor ze een verhoogd risico lopen op een laattijdige diagnose.6 Zelfzorg, ook op latere leeftijd is echter niet vanzelfsprekend: in België nemen vrouwelijke 65+’ers nog vaak zorgende rollen op zich5, waardoor hun eigen gezondheid vaak op de achtergrond raakt.
Dr. Christel Fontaine, medisch oncologe gespecialiseerd in borstkankerpathologie aan het UZ Brussel met een passie voor preventie en ‘patient empowerment’, en bestuurslid van de BSMO: “Ook op latere leeftijd zijn er vandaag veel behandelmogelijkheden. Wat voor ons essentieel is, is dat vrouwen actief betrokken blijven bij beslissingen over hun zorg. Via overleg en samenwerking tussen verschillende zorgdisciplines zorgen we er in het UZ Brussel voor dat elke patiënte zich gehoord en ondersteund voelt in elke stap van haar traject.”
Samen voor meer borstbewustzijn
Met een krachtige nieuwe campagne en de slogan “Je borsten mogen er zijn! Hou ze in de gaten” moedigen Novartis en Pink Ribbon iedereen, en in het bijzonder 65+’ers, aan om meer borstbewust te zijn en zélf de regie te nemen over hun (borst)gezondheid.
“Leeftijd mag geen drempel of hindernis zijn voor preventie of een tijdige diagnose”, zegt Gina Volkaert, woordvoerster van Novartis in België. “Vandaar dat we ons inzetten om alle vrouwen, los van hun leeftijd, gelijkwaardige kansen te geven op de best mogelijke zorg. Dit kan starten bij vrouwen zelf dankzij een beter borstbewustzijn en betere informatie zodat ze, als ze dat wensen, hun borstgezondheid mee in eigen handen kunnen nemen en de zorg krijgen die ze verdienen – ongeacht hun leeftijd.”
Martine Jonckheere, ambassadrice van de campagne en ervaringsdeskundige: “Ik doe een warme oproep aan andere lotgenoten: denk in de eerste plaats aan jezelf en je gezondheid. Wees alert voor de signalen van je lichaam en durf om hulp te vragen. Voel je niet beschaamd omdat dit jou is overkomen, maar wees altijd trots op jezelf. Dat verdien je.”
Primeur: unieke borstmodellen voor betere kennis van alarmsignalen
Blikvanger van de ‘Wander Boobs’-campagne zijn twee unieke, hyperrealistische educatieve borstmodellen die speciaal ontwikkeld werden om eruit te zien én aan te voelen als de huid van een vrouw tussen de 60 en 70 jaar. Een Europese primeur in zijn soort: de modellen bevatten 8 van de 9 belangrijkste alarmsignalen van borstkanker en maken een mogelijk risico zo tastbaar en herkenbaar.
De borstmodellen zullen niet alleen worden ingezet bij de lancering van de campagne op donderdag 21 augustus op de dijk in Blankenberge, maar worden ook ter beschikking gesteld van ziekenhuizen, gezondheidsinstellingen en andere relevante organisaties om zoveel mogelijk vrouwelijke 65+’ers aan te moedigen om alert te blijven voor hun borstgezondheid. De modellen zijn een waardevol hulpmiddel om vrouwen te ondersteunen in het leren kennen van hun lichaam zodat zij vroegtijdige signalen beter herkennen en zelf de eerste stap durven zetten om actief het gesprek aan te gaan over hun (borst)gezondheid.
Voor meer informatie over de campagne of het reserveren van een borstmodel: www.wanderboobs.be.
De borstmodellen worden op donderdag 21 augustus voor het eerst aan het grote publiek voorgesteld. Iedereen is welkom om ze te ontdekken en uit te testen op de dijk van Blankenberge, ter hoogte van de Pier, tussen 10u en 19u.
FA-11488234, 9 Augustus 2025
Referenties
1 Beschikbaar op aanvraag.
2 Belgian Cancer Registry, Cancer Fact Sheet 2023 – Breast cancer, pagina geraadpleegd op 18 juli 2025.
3 Belgian Journal of Medical Oncology, Incidence of breast cancer subtypes in Belgium: a population-based study, pagina geraadpleegd op 18 juli 2025.
4 Pan H, Gray R, Braybrooke J, et al. 20-Year Risks of Breast-Cancer Recurrence after Stopping Endocrine Therapy at 5 Years. N Engl J Med. 2017;377(19):1836–1846
5 Pink Ribbon, Borstkankerscreening stopt op 69 jaar. En dan?, pagina geraadpleegd op 18 juli 2025.
6 Pink Ribbon, 1 vrouw op 3 kijkt niet graag naar eigen boezem, pagina geraadpleegd op 24 juli 2025.
7 UN Women, Caring for carers: Recognizing the rights and contributions of older women, pagina geraadpleegd op 24 juli 2025.
Gina Volkaert